donderdag 4 mei 2017

Durk Bouma Nieuwenhuis (1814-1873), 'Earste tsjerkhôfsnacht'

It deiwurk rêst. De lêste skimer 
   Is oan de fiere kym ferstoarn, 
En, stjerren om him hinne spriedend, 
   Tsjucht ’t grize swurk syn nachtkleed oan. 
It iene ljocht ferdwynt by ’t oare; 
   ’t Wurdt alles swijen yn ’t rûnom; 
Wat libbet sinkt natoer yn d’ earmen 
   En oan har boarst yn sêfte slomm’. 

Op ’t deahôf leit in nije grêfstee, 
   Ticht oan de hege tsjerketoer; 
De jûnswyn strykt de swarte kluten 
   En ’t sulv’ren moann’ljocht glydt der oer. 
Sa yn der mids der griene seadden 
   En bûten ’t swiere tsjerkeskaad, 
Skynt wol dat grêf sa aaklik drôvich 
   In plak op ’t Fryske deadeklaad. 

Doch hjitte triennen seach it streamen 
   Fan ’t wurge hert, dat bûnzjend sloech, 
Doe’t der temoarn in heit syn libben, 
   Syn iennichst bern oan d’ ierde joech; 
Doe’t al syn rykdom op dizze ierde 
   Foar jimmer oan syn each ûntsonk, 
En ek gjin striel de nacht ferheld’re 
   Wêryn’t noch freugde foar him blonk. 

No is ’t der stil. – Men heart gjin kleien, 
   Men sjocht gjin stomme smerte mear. 
Dy lêste wente ûntfong de deade 
   En joech oan ’t stof syn ein’dom wer. 
De himel strielt út tûz’nen eagen 
   Oer ’t rêstich hôf syn stille pracht 
En glimket swiet op ’t stee der deade; – 
   It is syn earste tsjerkhôfsnacht. 

As ’t wrâldetol des Iv’gen namme 
   Oan ’t mjitleas tek des himels skriuwt, 
En d’ ierde, djip mei stilte oerdutsen, 
   Yn ’t sêfte ljocht der stjerren driuwt – 
Dan, seit men, is ’t heechtiid foar de geasten; 
   En joech se ’t grêf in broer opnij, 
Dan moat de freugd noch grutter wêze 
   Troch hiel der deaden maatskippij. 

Soe dêrom no har wolkom klinke? – 
   Hark! ’t oerwurk rattel’t yn de toer; 
De deasnik der fergongene oere 
   Droant rôljend de grêven oer. 
It beamte skoddet mei syn twigen, 
   En sprekt – as wie ’t yn geastetaal – 
Fan heger wente; en yn syn blêden 
   Sjongt fûl en swiet in nachtegaal. 

Ja, ’t is dyn wolkom, jonge deade! 
   Dyn wolkom op it deadehôf 
It wachtwurd is ’t fan better libben; 
   De rop fan d’ ivichheid oan ’t stof. 
Biste yn dyn trouwe mem har earmen 
   Op ’t fredich bêd te rêsten leid, – 
In heite-each wekket oer dyn slommer 
   Op ’t rispfjild der ûnstjerlikheid. 

Sliep rêstich dêr! – En moast net kleie 
   Dat no dyn grêf al roppen het: 
Och, ’t libben jout sa’n bytsje rêst, en 
   As ’t herte stil stiet lijt it net. – 
Sa rêstleas wrot, mei iz’ren kloeren, 
   De wrâld yn ’t fielend minsklik moed… 
No bist foar wrâld en lijen feilich… 
   O, by de deaden sliept it goed! 

En – ’t libben is in diel der reize 
   Dy’t giet nei ’t miene heitelân; 
De dea jout, as wy ’t ein berikke, 
   Ta d’ oerstap freonlik ús de hân. – 
Licht rint, troch altyd better wrâlden, 
   Nei altyd blider gea de tocht. 
Is ’t dan net lokkich, as fan ’t mind’re 
   In diel der reis wer is folbrocht? 

Nee, klei net, dat dyn libbensblomke 
   Stoar, dy’t him pas ûntsletten hie; 
De dea dy ’t waarme hert ferstive, 
   Foar’t noch dy kâlde winter ’t die. – 
Want sillich, dy’t yn libbens maitiid 
   Mei romme boart te rêst him joech, – 
Waans each foar ’t lêst dizze ierde oanskôge, 
   Doe’t d’ ierde neat as blommen droech! 

Wêrst biste? Ja, sa mannich herte, 
   Dat dêrop ’t antwurd witte woe; 
Sa mannich, dy’t de takomst frege 
   Hoe’t it wol dêr jinsen wêze soe? 
De takomst swiget op sa’n frage… 
   Mûlk dat se ’t oan de dea ûntfalt, 
En yn ûnstjerlike earen lústert 
   Wat se oan it stjerlik ear ûnthâldt. 

Oftst lokkich biste? - Minsk’, hat twivel 
   Dyn herte ta sa’n frage brocht, 
Wat sil ’t fan ’t libben dan wol leare, 
   As ’t noch net minsklik fiele mocht. 
Sizze! as oer ’t wol of ’t wee jins bruorren 
   Do ’t ivich oardiel sprekke soest, 
Bleau dan foar har de lokspoarte sletten, 
   Asto de doar ûntslute koest?... 

O! rin do fierder, iere deade, 
   Op ’t paad nei ’t lokkich heitelân. 
Wêrst wêze meist, en watst dêr biste, 
   Rinst jimmer oan dyn Heite hân. – 
Of sliepst mûlk, no’tst foar tiid en ierde, 
   Foar freon en migen bist ferstoarn, – 
God sil op tiid syn Englen stjoere, 
   En, as se roppe, dan is ’t moarn.


(Ut: Swanneblommen, 1853)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten