donderdag 31 augustus 2017

Meeliegen? Jawis!

'Verwarring over 2018', kopt in krante. Verwarring MY ASS. Wêr binne de fjouwer miljoen besikers dy't LF2018 produsearje soe? Kear 20 euro, sa't LF2018 noch yn 2016 rapportearre (lês dy oare krante). Wêrom treedt hjir net ien om ôf? Wêrom wurdt hjir net ien om ûntslein? 

Om't alles en (hast) elkenien meiferantwurdlik is foar it projekt én de leagen: provinsje, gemeente, ynstituten, media, de kulturele ynteelt, allegear. 'Mienskip', ommers. Dus is der mar ien útwei. Neam it 'verwarring'. Rêd LF2018. Lieven Bertels hat al in oare sûkeromke fûn. Hoe sit it mei de okkerdeis noch om 'krityske sjoernalistyk' freegjende Oeds Westerhof?

woensdag 16 augustus 2017

Dichter fan Fryslân 2.0: oars, mar net better

De provinsje hat syn wervende tekst op de site fan Dichter fan Fryslân oanpast. Dat wol sizze, de opdrachtformulearring. 

Earst waard fan de Dichter frege: ‘om yn dichtfoarm te reagearjen op wat der hjoed-de-dei yn Fryslân en syn bewenners om giet. Wêr wurde wy stil fan? Wat lit ús hert bûnzje, of wêr wurde wy stomwei dûm fan?’ Dy nuvere easken, dêr’t gjin dichter oan foldwaan kin, binne ferdwûn. Hoera, en in tankewoltsje is yndie net noadich. 

Mar is it no better ferwurde? Nee. Yn de nije tekst ‘draacht [de dichter] op in moderne en útnûgjende wize soarch foar de poëtyske presintaasje fan Fryslân’, en ‘leafst ynspirearre op aktuele foarfallen of opfallende en bysûndere mominten dy’t plakfine yn ús provinsje of dêrta yn relaasje stean’. Hy of sy ‘wit op in eigentiidske en tagonklike wize aktualiteit en sosjaal-maatskiplike tema’s te fangen yn poëzij’. 

Ik bin benijd hoe’t in dichter soargje kin foar ‘de poëtyske presintaasje fan Fryslân’. Ek as ‘in’ presintaasje bedoeld is, soe ik net witte wat it betsjut. Hoe moat in dichter Fryslân ‘presintearje’? En stel dat in dichter witte soe hoe’t soks moat: wêrom soe in dichter ‘Fryslân’ presintearje moatte? 

Fierder nim ik oan dat de dichter aansen efkes in seintsje út it provinsjehûs krijt as har ‘opfallende en bysûndere mominten’ yn ’e provinsje foardogge. Want blykber moatte de gedichten dêr nei ferwize. It soe dochs sneu wêze as sa’n dichter oan ’e gong giet en letter blykt, it wiene hielendal gjin ‘opfallende en bysûndere mominten’ dêr’t er by oanheakje woe. 

Ek moat hy of sy no ‘sosjaal-maatskiplike tema’s’ fange yn poëzij. Gjin ekonomyske tema’s, gjin politike, gjin massapsychologyske, nee: sosjaal-maatskiplike. Wêr’t dy beheining no wer weikomt, slach my mar dea. 

Gjin ferbettering dus, de nije opdrachtformulearring. Sin- en ynhâldsleaze bepalingen as ‘modern ferslach dwaan’ en ‘breed publyk’ binne bleaun en de fersen moatte no ek noch ‘tagonklik’ wêze. Ek hjir fynt de dichter gjin hâldfêst. As men freget wat soks krekt betsjut dan is de deputearre krekt op fakânsje of dwaande de Gysbert Japicxpriis te rêden út de rikjende púnheapen fan har eigen kultureel populisme.


.

vrijdag 11 augustus 2017

Iepen brief oan de deputearre fan Kultuer fan de Provinsje Fryslân

Bêste Sietske Poepjes, 

Lâns dizze my ûnsympatike wei wol ik jo freegje om myn bondel Brek dyn klank fan de list mei nominearre bondels foar de Gysbert Japicxpriis 2017 ôf te heljen. 

Ik wol langer net yn ’e beneaming komme foar in provinsjale literêre priis salang’t it kolleezje fan Deputearre Steaten, mear yn it bysûnder jo persoan, mient dat dichters yn tsjinst fan de provinsje binne – sa’t bliken docht út jo belied en jo publike útspraken. De konsekwinsje is ek dat ik, mocht jo advyskommisje de priis oan my taskikke wolle ynstee fan oan Eppie Dam, de priis wegerje sil. 

It is yn ien wurd ferskriklik dat jo literêr belied en provinsjereklame net útinoar hâlde kinne en/of wolle. Ik haw respekt foar myn kollega-dichters Eppie Dam, Elske Kampen, Albertina Soepboer en Wilco Berga, dy’t de moed hienen jo witte te litten dat jo plannen mei de útrikkingsjûn de priis skea dogge. Dat is no in moanne lyn en noch hawwe jo neat fan jo hearre litten. 

Ik haw likefolle respekt foar myn kollega-dichters en –Gysbert-laureaten Jacobus Smink en Anne Feddema, en foar myn kollega-dichters Edwin de Groot en Syds Wiersma, dy’t witte litten hawwe dat sy, lykas ik, net meidwaan sille oan jo sneue Poesyalbumdichter fan Fryslân-plannen. 

Folle minder begryp haw ik foar dy kollega-dichters dy’t alles wol goed is en dy’t net in wurd fan krityk hearre litte. Sy helpe, as ik myn sin sis, mei oan it definitive demaskee fan de pretinsje dat der noch sokssawat as in ‘Fryske literatuer’ bestean soe. 

Jo sille wol begripe dat ik tidigje op in deputearre fan Kultuer mei folle, folle mear leafde foar (Fryske) literatuer as dêr’t jo en jo belied fan tsjûgje. 

Abe de Vries 
11 augustus 2017

woensdag 9 augustus 2017

Prizen, sjueryleden en Fryske literatuer

Yn sjuerys fan literêre prizen en wedstriden hearre gjin redaksjeleden te sitten fan literêre tydskriften. Ek gjin meiwurkers yn tsjinst fan útjouwerijen. It soe de redaksjes fan ensafh en de Moanne - dy't blykber net op 'e hichte binne fan dizze âlde hûsregel of it dêr ynwindich net alhiel mei iens binne - siere om tenei wat te dwaan oan opinyfoarming oer dit belangrike ûnderwerp yn harren blêd. Dan hoecht de sjuerysykjende ynstânsje, yn dit gefal Tresoar, ek net mear ferbaasd te reagearjen op krityk en mei de hannen yn it hier derop te wizen dat der gjin ,,poadium" mear is dêr't ,,it fjild" mei-inoar de priishygiëne yn stân hâldt. Goed idee, Jacobus Smink, André Looijenga, Geart Tigchelaarr, Karen Bies, Theo Kuipers?