Tsja... het lijkt me eerlijk gezegd nogal onwaarschijnlijk
dat Poetin er achter zit... Laten we, in afwachting van opduikende bewijzen, eerst eens wat
vragen stellen. Een goede, maar immer meer in onbruik gerakende gewoonte, zo lijkt het.
Bijvoorbeeld: waarom zou de Russische president een politieke opportunist (ex-extreemrechts), die de laatste jaren meer bekendheid in het Westen dan in Rusland zelf genoot, en die uit Poetins oogpunt gezien veilig en wel opgeborgen was, uit de weg laten ruimen? En dat nog bekend laten maken ook? Hem tot een martelaar maken? En in een adem door een wereldwijde anti-Russische mediastorm veroorzaken? Een maand voor er verkiezingen in Rusland plaatsvinden?
Voorlopig lijkt het me net iets aannemelijker dat Navalni is overleden door natuurlijke oorzaken, of dat Oekraïense inlichtingendiensten, al dan niet met hulp van buiten, het soort symbolische wanhoopsdaad hebben verricht waarop ze patent hebben als het om Russische publieke figuren gaat.
In dat laatste geval is de timing perfect. Het NAVO-fort Avdiivka valt as we speak, de Amerikaanse Republikeinen houden ruim 60 miljard dollar voor Zelensky tegen, Poetin heeft net een 200 miljoen keer bekeken interview met Tucker Carlson gedaan - stuk voor stuk forse tegenslagen voor Oekraïne. En niet te vergeten: het licht valt nu even niet op Bidens geklungel met betrekking tot Israël en Gaza.
Natuurlijk wijzen ‘onze’ politieke leiders naar het Kremlin. Natuurlijk luiden ze de alarmbel over ‘de democratie’. Ze zouden wel gek zijn als ze het niet deden. De dood van Navalni is een uitgelezen kans om de publieke opinie in het Westen opnieuw te mobiliseren, met als doel om nóg meer Oekraïners te laten sneuvelen in een oorlog die Kyiv niet kan winnen. Een meevallertje bovendien om onze portemonnees weer eens flink te grazen te kunnen nemen. Want wie zal zich nu nog durven keren tegen torenhoge defensiebudgetten om ‘de Russische dreiging’ te stoppen?
Dat zijn zomaar wat (ik geef toe: nogal voor de hand liggende) kanttekeningen bij de persoonlijke tragedie die Navalni heet. Zulke kanttekeningen zet ik toch net iets liever dan de behaagzieke maar voorbarige emotionele kretologie te debiteren die ik op sociale media voorbij zie komen: ‘schoften’, ‘dat dit de lont in het kruitvat mag zijn’, ‘ons moedertje / heeft alweer een kind vermoord’, enzovoort.
Maar ja, ik ben dan ook, behalve dichter: journalist.
Journalist van het type dat zich afvraagt waar de publieke verontwaardiging eigenlijk was toen begin dit jaar de Oekraïne-kritische Amerikaans-Chileense journalist Gonzalo Lira in Kyiv onder verdachte omstandigheden om het leven kwam. Lees: mogelijk werd vermoord door Zelensky’s geheime dienst. Het type dat in een reflex al die rapporten van Amnesty International, Human Rights Watch en de OVSE over al die moorden, martelingen en andere schendingen van mensenrechten in Oekraïne sinds 2014 erbij pakt.
En ook het type dat zich afvraagt waarom het leven van WikiLeaks-oprichter Julian Assange – een minstens zo interessante dissident als Navalni - al bijna twintig jaar tot een hel wordt gemaakt zónder dat onze betrokken dichters er ooit naar taalden. Het antwoord is, vrees ik, simpel: omdat in zijn geval de boosdoeners niet als verdachten in Mordor verblijven, maar als daders in vrijheidsparadijs Washington.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten