Oekraïne zou de oorlog met Rusland volgend jaar wel eens
kunnen gaan verliezen, berichtte The New York Times afgelopen maandag.
Tenminste, als de Verenigde Staten het land niet zou blijven steunen met
tientallen miljarden dollars. Maandag was overigens niet toevallig de dag dat de
Oekraïense president Volodymyr Zelensky voor de zoveelste keer in Washington
arriveerde om te vragen om méér geld. De krant gaf hem een steuntje in de rug.
Vergeefs, zo bleek al gauw. De Republikeinen draaien de
geldkraan dicht. Waarom? Omdat Oekraíne, ondanks de astronomische bedragen die Kyiv
sinds februari 2022 hebben bereikt, de oorlog al lang aan het verliezen ís. En
al verloren hééft. Sorry, dat is geen pro-Russische propaganda van ‘Poetin-vrienden’.
Het is een feit van het soort dat naar beproefd recept door beleidsmakers in Washington, Londen
en Brussel maar liever wordt ontkend. Of beter: genegeerd.
Na het volslagen mislukte Oekraïense ‘tegenoffensief’ dit
jaar zou de oorlog in een patstelling zijn beland, zo heeft men daar bedacht. Geen
van de strijdende partijen zou nog de overwinning kunnen behalen. Een nieuw
Amerikaans-Europees financieel en militair steuntje in de rug zou daarom hard nodig
zijn voor de uiteindelijke victorie. Maar een militair geschoold oog met meer
aandacht voor de dagelijkse werkelijkheid dan voor politiek opportuun wensdenken
ziet iets heel anders. Het ziet dat Oekraïne z’n bloem der natie in hoog tempo
kwijtraakt. Het blijft z’n bataljons en brigades maar opvoeren aan de Russische
vleesmolen, zonder enig strategisch of zelfs maar tactisch succes af te dwingen.
Die tragedie blijft voor het grote publiek in het Westen
verborgen dankzij macabere cijferspelletjes rond de aantallen doden en gewonden
die de oorlog eist. Om te bevorderen dat het geld oostwaarts blijft rollen, in
ieder geval tot de Amerikaanse presidentsverkiezingen in november volgend jaar,
wordt het aantal Russische doden nog steeds consequent te hoog ingeschat en het
aantal Oekraïense net zo consequent (veel)
te laag.
Cijferspelletjes? Eerst de Oekraïense verliezen. In november
2022, negen maanden na het begin van de Russische ‘special military operation’,
zei EU-kopstuk Von der Leyen dat het Oekraïense leger al 100.000 doden telde,
en dat er daarnaast al 20.000 dodelijk getroffen burgerslachtoffers waren
gevallen. Haar inschatting werd haastig door de Europese Commissie herroepen. (De
Amerikaanse oppergeneraal Milley noemde in diezelfde maand een aantal van
40.000 burgerdoden.)
In april 2023 berichtte een Turkse website, Hürseda Haber,
op gezag van bronnen bij de Israëlische inlichtingendienst Mossad een aantal
van 157.000 gesneuvelde Oekraïense militairen. Navraag van persbureau AFP bij
de Israëlische autoriteiten leverde geen reactie op. In diezelfde maand april
kwam de Amerikaanse militaire inlichtingendienst DIA met een cijfer van 17.500 gedode
Oekraïense militairen op de proppen. Vier maanden later, in augustus 2023,
meldden The New York Times en The Guardian op gezag van anonieme ‘American
officials’ dat Oekraïne zo’n 70.000 gesneuvelde militairen telde. Steeds betrof
het schattingen, want noch Oekraïne noch Rusland maken hun verliezen officieel
bekend. Een Oekraïense burgergroep kwam in november dit jaar niet verder dan
30.000.
En in augustus dit jaar meldde de VN (UNHCR) een aantal van
9.369 Oekraïense burgerdoden na anderhalf jaar strijd. Minder, maar dit
terzijde, dan Israël volgens de VN in een paar maanden tijd in Gaza heeft
veroorzaakt.
Dan de Russische verliezen. In april dit jaar noemde de DIA
een getal van 43.000 dode Russische militairen. Volgens berichten in augustus en
oktober dit jaar in de Kyiv Post en The Moscow Times, twee pro-Oekraïense
media, zou het Russische leger zelfs 300.000 doden tellen. The New York Times
en The Guardian hielden het, in augustus, op 120.000 doden.
De enige club die verslag van daadwerkelijk onderzoek doet,
een samenwerkingsverband van de BBC en de Russische oppositiegroep Mediazona, kwam (juli dit jaar) met een schatting van minstens 47.000 Russische doden.
U ziet: van de gepubliceerde cijferbrij valt geen chocola te
maken. Dat komt niet alleen omdat, zoals al genoemd, de oorlogvoerende partijen
hun eigen verliezen geheim houden. Het komt vooral omdat er grote politieke
belangen op het spel staan. Wat organisaties er met aan zekerheid grenzende
waarschijnlijkheid toe brengt de werkelijkheid anders voor te stellen dan zij
is.
Wat is dan die werkelijkheid? Voor wat betreft de Russische
verliezen lijken de schattingen van de DIA en BBC/Mediazona het betrouwbaarst: rond de 50.000. Wat het aantal burgerdoden betreft
lijkt er geen reden om aan de informatie van UNHCR te twijfelen (rond de
10.000). De dichtste mist hangt rond de Oekraïense militaire verliezen. Daarover
zijn geen redelijk betrouwbare gegevens te vinden. Omdat niemand er, blijkbaar,
belang bij heeft om er serieus onderzoek naar te doen.
Hier moeten we de hulp inroepen van gangbare militaire
logica – en dan schrikken we.
Gangbare militaire logica gaat er, ten eerste, van uit dat
een aanvaller een overwicht in man- en vuurkracht van ruwweg drie op één moet
hebben om succes te kunnen boeken. Logischerwijs houdt dat in dat een aanvaller
normaliter aanzienlijk méér slachtoffers te betreuren zal hebben dan de
verdedigende partij. Oekraïne is sinds het najaar van 2022 de aanvaller, eerst met
haar offensieven ten zuiden van Kharkiv en richting Kherson, dit jaar met haar
frontbrede, halstarrig volgehouden maar mislukte tegenoffensief.
Ten tweede beschikt Rusland al minstens sinds de vorige
winter over een enorm artillerie-overwicht van zo’n tien op één. Hetzelfde
geldt voor z’n superioriteit in de lucht (raketten, vliegtuigen, drones). De Oekraïense luchtmacht, of wat ervan resteert,
vliegt nauwelijks meer. De Oekraïense luchtverdediging, inclusief door het
Westen geleverde Patriot-systemen, is grotendeels uitgeschakeld.
Kortom: wie vertelt dat Rusland veel meer doden heeft te
betreuren dan Oekraïne, verkoopt sprookjes. Kwaadaardige sprookjes, want ze
hebben tot doel om de voor Oekraïne in alle opzichten hopeloos verlopende
oorlog te verlengen.
Hoogstwaarschijnlijk, alles overziend, zijn er tot nu toe
tussen de 150.00 en 200.000 Oekraïense militairen gesneuveld. Zelensky heeft gigantisch
misgegokt. Eerst al toen hij, op Amerikaans en Brits advies, de door de VN-Veiligheidsraad
bekrachtigde Minsk-akkoorden in de wind sloeg, en daarmee zijn
verkiezingsbelofte om een vredespolitiek te voeren (na acht jaar burgeroorlog) wegwierp.
En daarna nogmaals toen hij eind maart 2022, alweer na Amerikaanse en Britse
pressie, en vertrouwend op beloftes van oneindige westerse militaire hulp, een
streep zette door de kansrijke onderhandelingen in Istanboel.
Moeten we dan nog wachten op wat 2024 brengt? Hoeveel mannen
en jongens (en tegenwoordig zelfs vrouwen, naar het schijnt) moeten er nog
creperen in de modder en de sneeuw aan het front? Oekraïne heeft de oorlog al verloren.
Méér westerse militaire hulp zal daar niets aan kunnen veranderen. Dat is de
realiteit. Niet mooi, but there you are. De realiteit dicteert
onderhandelingen met Moskou. Al het andere is slechts propaganda voor meer
begrafenissen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten